Bu bölüm, Allah Teâlâ'nın güzel isimlerini saymanın mertebelerini açaklamaktadır. Kim bu isimleri sayarsa cennete girer. Bu, mutluluğun istinadgâhı (dayanağı), kurtuluş ve felahın eksenidir.
Birinci mertebe: Bu isimlerin lafızlarını bir bir saymaktır.
İkinci mertebe: Delâlet ettiği mânâları kavramaktır.
Üçüncü mertebe: Bu isimlerle Allah'a dua etmektir. Nitekim Allah Teâlâ şöyle buyurur:
"Allah'ın güzel isimleri vardır. Onlarla O'na dua edin."[148]
Bu üçüncüsü de iki mertebedir:
Birincisi: Övgü ve ibadettir.
İkincisi: İstekte bulunmaktır. Allah Teâlâ'ya ancak güzel isimleri ve yüce sıfatlarıyla övgüde bulunulabilinir. Yine ancak bu isim ve sıfatlarla O'ndan birşeyler istenebilir.
"Ya Mevcûd! Ya Şeyh veya Ya Zât bana merhamet et!" denilmez. Bilakis her istek, o isteğe uygun ve münasip olan bir isimle istenilir. İsteyici O'na bu isimle tevessül eder. Peygamberlerin, özellikle son peygamberin duaları üzerinde düşünen bir kimse onların hepsinin bu kaideye uygun olduğunu görür. Bu ifade "Allah'ın isimleriyle ahlâklanılır" ibaresinden evladır. Çünkü böyle demek doğru değildir ve Allah'ı güçlerince mahlukata benzetmek isteyen filozofların görüşüdür. Ebu'l-Hakem İbn Burhan'ın ifadesi ondan daha güzeldir. Onun ibaresi teabbud ifade eder. Ondan daha güzeli ise Kur'an'a uygun olanıdır ki hem ibadeti hem talebi ihtiva eden dua Kur'an'ın öğrettiği şekilde yapılan duadır. Duanın mertebeleri dörttür. Bunların en kötüsü teşbih ifade eden filozofların ibaresidir. Allah'ın isimleriyle ahlâklanma, bundan daha güzeldir. Ondan güzeli ise ibadettir. Hepsinden güzeli ise duadır. O da Kur'an lafzıdır. [149]
[148] A'raf: 7/180
[149] Said el-Kahtani, Kur’an Ve Sünnette Esma-i Hüsna Şerhi, Uysal Kitabevi: 70-71.
Benzer Haberler
MARİFETULLAH
RAHMAN ve RAHİM
EL-HAKİM NE DEMEK? - El Hakim Esması - El Hakim Anlamı - Geniş bilgi
YA HAYY: EBEDİ BİR HAYAT İÇİN
YA TEVVAB
YÂ ŞÂFİ
Esmaü'l Hüsna: ALLAH
KUR’AN VE SÜNNET IŞIĞINDA ESMA-İ HÜSNA ŞERHİ